Maddi Hasarlı Trafik Kazası Sonrasında Sırasıyla Yapılması Gerekenler
Bu yazı yalnızca maddi hasarlı trafik kazası hakkında bilgi içermekte olup yaralanmalı veya ölümlü trafik kazalarındaki tazminat konusunda bilgi vermemektedir. İlk önce genele bakacak olursak olası bir trafik kazasında maddi ve manevi tazminat söz konusu olabilir.
Manevi tazminatta; kazazedenin veya yakınlarının manevi zararı söz konusu olabilir ve hiçbir şekilde sigorta veya kasko bu tazminatı karşılamaz. Bir diğer tazminat türü olan maddi tazminat ise; ölümlü, yaralanmalı veya maddi hasarlı trafik kazaları nedenleri ile kendi içinde çeşitlenmektedir. Bizler bu yazıda maddi hasarlı bir trafik kazasını baz aldık.
1) Kaza Anını Fotoğraflayın
Eğer şahıs maddi hasarlı trafik kazası geçirmişse; ilk olarak aracı hareket ettirmeden hemen inip kazanın ve karşı tarafın ehliyeti ile kimliğinin fotoğrafını çekmesi, hukuki açıdan oldukça önemlidir.
Kazanın fotoğrafını çekmek kazanın nasıl gerçekleştiği ve dolayısıyla kazada tarafların kusur oranları hakkında büyük fikir vermektedir. Bu yüzden öncelik kaza sonrasında araçları hareket ettirmeden farklı açılardan fotoğrafların çekilmesi olacaktır.
Ayrıca karşı tarafın ehliyetinin fotoğrafı da çekilmelidir. Ayrıca kazaya karışan diğer aracın zorunlu trafik sigortası olup olmadığını anlamak için karşı tarafa “hangi sigorta şirketinden hizmet aldığını” sormak yerinde olacaktır. Karşı taraf olumlu cevap verse de e-devlete girmesi sağlanarak (ilk önce kendimiz gerekli işlemleri yaparak karşı tarafa sigorta şirketimizi gösterdikten sonra aynı işlemi yapması karşı taraftan istenebilir.) plaka ile sigorta sorgusunu yaptırmak bizi daha da güvende tutacaktır.
Neden daha güvenli olacağına aşağıda da değinilmiş olup eğer karşı yanın trafik sigortası yoksa tutanak dahi tutulmadan polis çağrılması faydalı olacaktır.
Bu aşamada öyle durumlar olabilir ki tutanak tutmadan polis çağrılması gerekebilir. Bu durumlara açıklık getirecek olursak:
- Kazada yaralanma veya ölüm mevcutsa
- Araçlardan birinin zorunlu trafik sigortası yoksa
- Karşı taraf aracı kamu kurumuna ait bir araçsa
- Karşı tarafın ehliyeti yoksa
Tutanak dahi tutmadan derhal polisin kaza yerine çağrılması gerekecektir.
2) Maddi Hasarlı Trafik Kazası İçin Tutanak Tutun
Polis çağrılmasını gerektirecek sebepler yoksa kazaya dair tutanak tutma aşamasına geçilebilir.
Eğer trafik kitlenmişse kazaya dair fotoğraflar çekildikten sonra araçlar kenara çekilerek de tutanak doldurulabilir. Tutanak, kazadaki hasarların sigorta şirketleri tarafından ne kadarının karşılanacağı bakımından yapılacak hesabın; olayın dava yoluna gitmesi durumunda ise davanın temelini oluşturacak bir belgedir. Bu denli önemli bir belgenin şablon olarak araçta bulundurulması, tutanakta olması gereken bilgilerin eksiksiz doldurulması bakımından oldukça önemlidir.
Örnek tutanak şablonuna ulaşmak için tıklayınız. Eğer yanınızda şablonu hazır bir tutanak bulunmuyorsa bu şablonda istenen bilgilerin eksiksiz olmasına özen gösterecek şekilde bir kağıda yazarak tutanağı doldurabilirsiniz.
3) Maddi Hasarlı Trafik Kazası Sonrasında Aracın Tamir Süreci Ve Kusur Oranları
Aslında kaza anında şahsın yapacağı işlemler bu kadar olup tutanağın 5 İŞ günü içerisinde sigorta şirketine iletilmesi, gerekli işlemlerin başlaması için yeterlidir. Devamındaki süreci sigorta şirketi yürütecek olup ilk olarak araca ait hasar dosyası açılır.
Bu hasar dosyası ise Sigorta Şirketi tarafından, Sigorta Bilgi Merkezi’ne (TRAMER) iletir. Merkezde, tarafların kazadaki kusur oranları ve bu oranlara göre tarafların ne kadar ödeme yapacağı belirlenerek 3 İŞ günü içerisinde sigorta şirketine iletilir. Sigorta şirketi veya taraflardan birisi bu oranlara itiraz edebilir.
Tramer’e yapılacak bu itirazın 5 iş günü içerisinde yapılması gerekmektedir. Bu itiraz sonucunda yapılacak incelemenin sonucunda ise artık Tramer’e itiraz edilemeyecektir. Ancak şahıs Tramer’e hiç itiraz etmemişse veya itiraz etmesine rağmen inceleme sonucu tatmin etmemişse, şahsın elini koluna bağlayarak oturması beklenemez. Bu durumlarda 2 yıl içerisinde “Kusur Oranına İtiraz Davası” açılabilecektir.
Tazminat Davaları bundan ayrı bir süreç olup bu süreci sigorta şirketleri bu süreci yönetmez. Bu davalarda kusur oranları bilirkişi tarafından yeniden değerlendirilebilmekte olup değerlendirilen bu oranlara da itiraz edilebilecektir. Tazminat davaları genelde “Araç Değer Kaybı ve Araç Mahrumiyet Bedeli Tazminatı Davası” olup bu davalarla ilgili tecrübelerimize dayanan yazımıza tıklayarak ulaşabilirsiniz.
4) Maddi Hasarlı Trafik Kazasında Kaskonun Önemi Ve İstisnai Koruması
Gerekli prosedürler tamamlandıktan sonra sigorta şirketleri, Tramer tarafından belirlenen ödemeyi yapar. Ama kime yapar? Sigorta şirketi yalnızca karşı yanın masraflarını öder. Dolayısıyla trafik sigortası, kazada kusurlu olan tarafı maddi bir yükten kurtarmakla beraber kazada zarar gören karşı yanın zararını karşılayarak haksız fiil sonucu oluşan bu zararın telafisini amaçlar. Zaten Zorunlu Trafik Sigortası da tam bu yüzden vardır. Ancak zorunlu trafik sigortası da karşı yanın bütün zararını karşılamamakla beraber, günümüzde belirli bedellerle sınırlı tutulmaktadır. (Günümüzde bu sınır genelde 300.000,00-TL’dir.) Sigorta yaptırırken bu bedel göz önünde bulundurularak, sigorta şirketiyle yapılacak istişare sonucunda bu sınır yükseltilebilir. İşte karşı taraf bu sınırı yükseltmemişse veya yükseltmesine rağmen benim aracımdaki hasarı karşılamıyorsa karşı yanın veya benim sigorta şirketim bu bedeli aşan tutarla ilgilenmez.
ANCAAAK burada kaskonun istisnai bir özelliği devreye girer. Öyle ki kasko normalde yalnızca kaskoyu yaptıran tarafın masraflarını karşılar. Ancak istisnai bir özellik göstererek, trafik sigortası hasar bedelinin tamamını karşılamayan karşı tarafın, kaskosu mevcutsa ve bu kaskosu kapsamında İhtiyari Mali Sorumluluk (İMM) maddesi mevcutsa sigortasındaki sınırı aşan hasar bedelini kaskosu tamamlayacaktır.
Kazada tarafların kusuru oranında sigorta şirketleri hasarı karşılayacaktır. Ancak bu oranın dışında kalan bedeli sigorta karşılamayacaktır. İşte burada Kasko devreye girer. Kasko, aracına kasko yaptıran tarafın masraflarını öder. (Yukarıdaki olay bir istisnaydı.) Kasko zorunlu olmamakla birlikte bu gibi durumlarda maddi yönden kurtarıcı olarak şahısa daha çok teminat sağlar. Ayrıca yanma, hırsızlık, deprem, anahtar kaybı, sel, devrilme gibi durumlarla birlikte çarpıp kaçma durumlarında ve tek taraflı kazlarda da kasko hasar masraflarını karşılar. Bu durumlarda sigorta şirketi hiçbir masrafı karşılamaz.